پیشتر نوشتهای تخصصیتر در مورد گذار فاز و پدیدههای بحرانی نوشته بودم. این نوشته که ترجمهای از یک مقاله است، بیشتر جنبه تاریخی دارد و برای مخاطب علاقهمند آشنا با پدیدههای بحرانی میتواند جالب باشد!
پدیدههای بحرانی ۱۵۰ سال قبل توسط چارلز کاگنیارد دلاتور در ۱۸۲۲ کشف شدند. به سبب این سالگرد، مفهوم و تاریخ اولیهٔ کشف او را بررسی کردهایم و سپس با طرح مختصر تاریخ پدیدههای بحرانی مسیر رشد و توسعه آن تا به امروز را دنبال میکنیم.
[arXiv:0905.1886 [physics.hist-ph
پدیده های بحرانی که امروزه یکی از مهمترین روش ها در بررسی گذار فازها در سیستم های پیچیده، فیزیک ذرات بنیادی و بسیاری دیگر از شاخه های علم فیزیک است به مجموعهای از اتفاقات که در نقاط بحرانی رخ میدهند گفته میشود. پدیده های بحرانی اولین بار در بررسی گذار فازهای مواد دیده شدند. ساده ترین گذار فاز را می توان در تبخیر آب مایع و یا یخ زدن آب و گذار از فاز مایع به جامد و برعکس مشاهده کرد. در مورد آب گرمای ویژه و چگالی آب از متغیرهای قابل بررسی هستند که برای هر کدام می توان یک نمای بحرانی هم پیدا کرد و با استفاده از نظریه مقیاس و گروه های بازبهنجارش و یا نظریه ی میدان میانگین این نماهای بحرانی استخراج میشوند و برای هر پدیده یک کلاس جهان شمولی یافت میشود.
پدیدههای بحرانی ۱۵۰ سال قبل توسط چارلز کاگنیارد دلاتور در ۱۸۲۲ کشف شدند. به سبب این سالگرد، در مقاله ی زیر به قلم برتراند برکه، مالته هنکل و رالف کنا، مفهوم و تاریخ اولیهی کشف او را بررسی کردهایم و سپس با طرح مختصر تاریخ پدیدههای بحرانی مسیر رشد و توسعه آن تا به امروز را دنبال میکنیم.
paper-1
[…] پدیدههای بحرانی ۱۵۰ سال پس از چارلز دلاتور […]