این برنامه به منظور آشنایی بیشتر با علم شبکه و علم داده در قالب یک گفت‌وگوی زنده اینستاگرامی برگزار شد. در این برنامه به این کتاب‌ها و مطالب اشاره شد:

میهمانان

مژگان خانجانیان پاک 🇮🇷
دانشجوی دکتری فیزیک سیستم‌های پیچیده، انتشار بیماری در شبکه‌های پیچیده، دانشگاه تحصیلات تکمیلی زنجان

سارا حیدری 🇫🇮
دانشجوی دکتری سیستم‌های پیچیده، جامعه‌شناسی محاسباتی، دانشکده علوم کامپیوتر، دانشگاه آلتو

سینا سجادی 🇦🇹
دانشجوی دکتری علم شبکه، علوم اجتماعی محاسباتی، مرکز علوم پیچیدگی وین

پرسش‌های اصلی که در این برنامه دنبال شد به شرح زیر است:

• اسم دقیق این گرایش چیست؟
• هدف و پرسش‌های معروف در این گرایش چیست؟ متخصصان به چه نوع از مسائل علاقه دارن؟
• به نظر شما چه تصویر رایج غلطی در ذهن عوام در مورد این گرایش وجود دارد؟
• چگونه با این رشته آشنا شدین؟ 
• چه‌طور متوجه شدید که این گرایش مناسب شماست؟
• محیط کار شما چه شکلی است؟ (آزمایشگاه، رصدخانه، پشت میز، کار با کامپیوتر و …)
• یک روز عادی در زندگی حرفه‌ای شما چگونه سپری می‌شود؟
• آیا از انتخابتان راضی هستید؟
• سختی‌های زندگی شما شامل چه چیزهایی می‌شود؟
• آیا به سایر علاقه‌مندان به این گرایش توصیه می‌کنید که به‌طور حرفه‌ای به این گرایش بپردازند؟
• مقدمات علمی و فنی لازم برای ورود به این گرایش
• درس‌های اصلی (ارائه شده و نشده در مقطع کارشناسی)
• مهارت‌های جانبی (توانایی محاسباتی و کار کردن با نرم‌افزارهای خاص)
• کدام دانشگاه و یا مراکز تحقیقاتی در ایران به این گرایش می‌پردازند؟
• بازار کار در ایران و خارج چگونه است؟
• امکان تحصیل در خارج از کشور و پذیرش گرفتن در این گرایش چگونه است؟
• آینده کاری و وضعیت رفاهی خود را چگونه می‌بینید؟ در ایران/خارج

در اینستاگرام ببینید:

View this post on Instagram

A post shared by Sitpor (@sitpor_media)

در یوتیوب بینید:

اطلاعات بیشتر:

فیزیک آماری و سیستم‌های پیچیده

• «پیچیدگی برای همه!»
•  داستان پیچیدگی: «چرا بیشتر، متفاوت است؟»
• ترمودینامیک و مکانیک آماری رو جدی‌تر بگیرید!
• «ماهیت و ویژگی‌»
• حکایت «سیستم‌های پیچیده» چیست؟!
• سرنوشت علم: «از فلسفه طبیعی تا نظریه پیچیدگی»
• #شرح_پیچیدگی
• «بیست سال علم شبکه»
• نظریه گراف و علم شبکه
• آیا فیزیک می‌تواند شبکه‌های اجتماعی مانند فیس‌بوک را تحلیل کند؟!
• مدل باراباشی-آلبرت و تولید شبکه‌های بی‌مقیاس
• بالانس تئوری چی میگه؟!
• نگاهی به کتاب «فرمول: قوانین عمومی موفقیت» نوشته باراباشی
• یادگیری «سیستم‌های پیچیده» رو از کجا و چه‌طور شروع کنیم؟!
• پیشنهادهایی برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی سیستم‌های پیچیده
• سرطان از نگاه پیچیدگی
• فرکتال‌ها، مفاهیم مقیاسی و بازبهنجارش
• پدیده‌های بحرانی ۱۵۰ سال پس از چارلز دلاتور
• نگاهی بر مسئله تاشدگی پروتئین‌ها
• «گذار فاز»، قسمت صفرم
• آگار، گذارفاز و بازگشت‌ناپذیری
• در باب جایزه‌ی نوبل فیزیک ۲۰۱۶: «گذار فازهای تپولوژیک و فازهای تپولوژیک ماده»

برای کسایی که فیزیک می‌خونند خیلی مهمه که جبر خطی رو درست حسابی یاد بگیرن؛ چون هم فاله و هم تماشا! هم خیلی کاربرد داره و هم خیلی درک و شهود ما رو بالا می‌بره. از مکانیک کوانتومی گرفته تا سیستم‌های پیچیده، همه به ابزارهای جبرخطی نیاز دارن! همین‌طور خارج از فیزیک، مثلا در علم داده (دیتا ساینس) هم خیلی کاربردیه. خلاصه که این تابستون از دوره‌های آنلاین استفاده کنید و جبر خطی یادبگیرین 🙂

کلاس‌های گیلبرت استرنگ:

• Linear Algebra
• Matrix Methods in Data Analysis, Signal Processing, and Machine Learning
• Computational Science and Engineering

View this post on Instagram

A post shared by Sitpor (@sitpor_media)

بخش ششم از سری گفت‌وگوهای «پشت‌پرده نجوم»

امروزه با پیشرفت تکنولوژی، نقش داده‌ها در حوزه‌های مختلف علم، از‌جمله علم نجوم، بیش‌از‌پیش نمایان شده است. به‌نظر می‌رسد ابزار برنامه‌نویسی و شبیه‌سازی در آینده‌ای نزدیک، به یکی از مهارت‌های مهم و ضروری برای پژوهش در علم (نجوم) تبدیل شود؛ کما اینکه هم‌اکنون نیز تا حدی همین‌گونه است. در ششمین بخش از «پشت پرده علم» با علیرضا وفایی صدر، پژوهشگر فیزیک در مقطع پسا‌دکتری در IPM، در‌مورد جایگاه علم داده در نجوم امروزی گفت‌و‌گو کرده‌ایم. ویدیو و صوت این گفت‌وگو ضبط شده و در ادامه این متن می‌توانید آن را ببینید و بشنوید.

در علم نجوم امروزی، به‌دلیل ساخت تلسکوپ‌ها و آشکارساز‌های بزرگ متعدد ـ و ترکیب تلسکوپ‌های بزرگ با یکدیگر با استفاده از روش تداخل‌سنجی، برای ساخت تلسکوپ‌های مجازیِ حتی بزرگ‌تر ـ و هم‌چنین افزایش کیفیت و رزولوشن تصاویر دریافتی از آسمان، حجم داده‌ها بسیار افزایش پیدا کرده و کار با داده‌های کلان، به مسئله‌ای مهم تبدیل شده است. به‌عنوان مثال، برای ثبت اولین تصویر از یک سیاه‌چاله که سال پیش توسط تیم تلسکوپ افق رویداد منتشر شد، هشت آرایه‌ از تلسکوپ‌های رادیویی، حدود یک هفته رصد انجام دادند که منجر به دریافت داده‌ای با حجم حدود ۲۷ پتا‌بایت شد و کار انتقال، پاکسازی و تحلیل آن حدود ۲ سال طول کشید (برای اطلاعات بیشتر درمورد جزئیات ثبت این تصویر، این نوشته را بخوانید)! 

در گفت‌وگویمان با علیرضا وفایی‌صدر، به مسائل مختلفی در ‌زمینه نقش داده در نجوم پرداخته‌ایم؛ از جمله اینکه: چطور می‌توان داده‌های کلان را سرو‌سامان داد؟ ماشین‌‌ها (کامپیوترها) چه جنس کارهایی را در زمینه نجوم می‌توانند برای ما انجام دهند؟ همکاری‌های بین‌المللی چه نقشی در این زمینه دارند؟

به این گفت‌وگو گوش دهید:

بعد از مدت‌ها، فرصتی پیش‌ اومد تا با مهدی در مورد وبلاگ‌نویسی و روایتگری در علم گپ بزنیم. ویدیوی این گفت‌وگو ضبط شده و در ادامه‌ی این نوشته می‌تونید ببینیدش. به‌طور کلی در مورد این حرف زدیم که چرا وبلاگ‌نویسی مهمه، منظورمون از روایتگری در علم چیه و اشاره‌هایی هم داشتیم به تجربه‌هامون در سیتپور. حین این گپ و گفت یک سری وبلاگ معرفی شد و یک سری ایده و ترفند برای شروع وبلاگ‌نویسی که سعی می‌کنم اینجا به اون‌ها اشاره‌ مختصری کنم.

برای شروع وبلاگ‌نویسی

.There is nothing to writing. All you do is sit down at a typewriter and bleed

Ernest Hemingway, awarded the 1954 Nobel Prize in Literature

می‌تونید به سادگی وبلاگ شخصی خودتون رو توی blog.ir یا ویرگول یا هر جای دیگه درست کنید. برای دنبال کردن وبلاگ‌های مورد علاقه‌تون هم می‌تونید همه‌ رو به صورت یکجا به کمک feedly.com داشته باشید. این نوشته از جادی رو بخونید: برای پیشرفت مجدد، دوباره وبلاگ بنویسید!

وبلاگ‌های پیشنهادی

وبلاگ‌هایی که شخصا دنبال می‌کنم رو با توجه به سطح مطالبشون لیست کردم. منظور از «عمومی» یعنی مناسب هر علاقه‌مندی بدون در نظر گرفتن پیش زمینه خاصی هستند. «کمی فنی» یعنی باید دانش عمومی از ریاضیات و فیزیک داشته باشید. مثلا دانشجوی کارشناسی این رشته‌ها باشید. «فنی» یعنی نیاز به دونستن پیش‌زمینه‌های خاص در فیزیکی یا ریاضی هست. «خیلی فنی» هم یعنی باید دانشجوی تحصیلات تکمیلی باشین دست‌کم!

برای زندگی روزمره و بیشتر برای جنبه‌های عمومی مسئله:

«عمومی» 

• دکتر رضا منصوری
• پوریا ناظمی
• نوشته‌های استیون استروگتز
• Sabine Hossenfelder
• Nautilus
• Dr Len Fisher

«کمی فنی» 

• Quanta Magazine
• Sabine Hossenfelder
• مجله نجوم
• بیان یک مطلب در ۵ درجه از سختی
• John D. Cook

نوشته‌های مربوط به فیزیک جریان‌اصلی:

«کمی فنی» 

• وبلاگ شان کرول
• Azimuth Project
• Quantum Frontiers

فیزیک آماری، ماده‌چگال و محاسباتی:

«فنی» 

• Soft bites
• bit-player

سیستم‌های پیچیده، یادگیری ماشین و علوم داده:

«فنی» 

• Complexity Economics
• Count Bayesie

«خیلی فنی» 

• Off the Convex Path

برای عمیق شدن در ریاضیات:

«خیلی فنی» 

• حاشیه نویسی بر مقاله‌های مهم: Fermat’s Llibrary
• Gowers’s Weblog
• وبلاگ تری تائو
• Polymath Project

این دو تدتاک رو هم برای جنبه عمومی نوشتن پیشنهاد می‌کنم: